LATEX ile Blog Entry
Bu blog girişini LATEX ile emacs altında hazırladım. LATEX denen şey kısaca bir ``yazı'' programı. Microsoft Office veya OpenOffice'ten en önemli ve tercih edilmemesine sebep olan farkı, gavurların ``WYSIWYG'' (What you see is what you get) dediği fark. Yani hazırladığınız şeyin son halini, hazırlama sırasında göremiyorsunuz; hazırladığınız TEX dosyasını LATEXleyerek ne çıkacağına bakabiliyosunuz.
Peki LATEX kullanmanın amacı ne? Yazdığım şeyi göremeden dosya hazırlamak neden? Hatta LATEX'te yazılan şey neye benziyo?
Acele yok, sakin sakin. LATEXiçin yazdığımız şey ile elde ettiğimiz sonuç şurada görülebilir: ``http://en.wikipedia.org/wiki/LaTeX'' Ben de LATEX'te yeni olduğum için linkler düzgün çalışmayabilir; kopyalayıp kullanın.
Evet, yazılan ve alınan sonuç gerçekten çok farklı. Peki neden aynı şeyi Office programlarından birini kullanarak hazırlamayayım? Güzel bir soru, ancak tatmin edici bir cevabı var. LATEX'in kullanımı başlangıçta zor ve karmaşık gelecek. Office dosyası hazırlamak ile ilgisi yok; hatta biraz program yazmaya benziyor. Ama bir kılavuzla (WikiBooks veya benim takip ettiğim ``http://theoval.sys.uea.ac.uk/ nlct/latex/novices/'') 1 - 2 akşam çalıştıktan sonra ortaya çıkıyor ki LATEX Office programlarına göre kat kat üstün. Sebepleri ise kabaca şunlar:
- LATEX ile tek bir doküman hazırlayıp birkaç farklı çıktı alabilirsiniz (pdf, html, dvi, vs.)
- Onlarca bölümlük bir tez hazırladınız ve araya bir bölüm eklediniz. Tezi baştan sona dolaşarak bölüm numaralarında hata olup olmadığını kontrol etmenize gerek yok, LATEX bunu otomatik yapıyor!
- Doküman içinde birçok referans ve footnote kullanıyorsunuz. Bunları karıştırmamak için kendinizi zorlamanıza ve birsürü zaman harcamanıza gerek yok.
- tablolar hazırlamak, abstract koymak, fontlarla uğraşmak çok daha kolay
- görsel olarak çıkan sonuç son derece farklı; ki bir dokumanın ya da tezin düzgün görünmesi okunabilirliğini kolaylaştırır. Formattaki hatalar yüzünden tezlerden not kırıldığını herkes bilir. Siz yapmazsanız LATEX bu hataları yapmaz.
- Matematik formüllerin görünüşleri başka programlarla kıyas kabul etmez.
- ...ve aklıma gelmeyen, kullanmaya fırsatım olmayan daha onlarcası...
Kısacası LATEX denemeye değer, kullanmaya değer, yaymaya değer bir program. Tezimi yazarken bunu kullanıyor olsa idim, görünüş yerine içeriğe harcayacak çok daha fazla zamanım olacaktı.
Onur SAN
2008-02-15