Ön bilgi: Blog'un kendi sayfa yapısı olduğu için orjinal LaTeX html çıktısını biraz kırpmam gerekti. Orjinal çıktı için: http://arapsabunu.homeip.net adresine bakabilirsiniz.

L^ATEX ile Blog Entry

Bu blog girişini L^ATEX ile emacs altında hazırladım. L^ATEX denen şey kısaca bir ``yazı'' programı. Microsoft Office veya OpenOffice'ten en önemli ve tercih edilmemesine sebep olan farkı, gavurların ``WYSIWYG'' (What you see is what you get) dediği fark. Yani hazırladığınız şeyin son halini, hazırlama sırasında göremiyorsunuz; hazırladığınız TEX dosyasını L^ATEXleyerek ne çıkacağına bakabiliyosunuz.

Peki L^ATEX kullanmanın amacı ne? Yazdığım şeyi göremeden dosya hazırlamak neden? Hatta L^ATEX'te yazılan şey neye benziyo?

Acele yok, sakin sakin. L^ATEXiçin yazdığımız şey ile elde ettiğimiz sonuç şurada görülebilir: ``http://en.wikipedia.org/wiki/LaTeX'' Ben de L^ATEX'te yeni olduğum için linkler düzgün çalışmayabilir; kopyalayıp kullanın.

Evet, yazılan ve alınan sonuç gerçekten çok farklı. Peki neden aynı şeyi Office programlarından birini kullanarak hazırlamayayım? Güzel bir soru, ancak tatmin edici bir cevabı var. L^ATEX'in kullanımı başlangıçta zor ve karmaşık gelecek. Office dosyası hazırlamak ile ilgisi yok; hatta biraz program yazmaya benziyor. Ama bir kılavuzla (WikiBooks veya benim takip ettiğim ``http://theoval.sys.uea.ac.uk/ nlct/latex/novices/'') 1 - 2 akşam çalıştıktan sonra ortaya çıkıyor ki L^ATEX Office programlarına göre kat kat üstün. Sebepleri ise kabaca şunlar:

• L^ATEX ile tek bir doküman hazırlayıp birkaç farklı çıktı alabilirsiniz (pdf, html, dvi, vs.)
  


• Onlarca bölümlük bir tez hazırladınız ve araya bir bölüm eklediniz. Tezi baştan sona dolaşarak bölüm numaralarında hata olup olmadığını kontrol etmenize gerek yok, L^ATEX bunu otomatik yapıyor!
  


• Doküman içinde birçok referans ve footnote kullanıyorsunuz. Bunları karıştırmamak için kendinizi zorlamanıza ve birsürü zaman harcamanıza gerek yok.
  


• tablolar hazırlamak, abstract koymak, fontlarla uğraşmak çok daha kolay
  


• görsel olarak çıkan sonuç son derece farklı; ki bir dokumanın ya da tezin düzgün görünmesi okunabilirliğini kolaylaştırır. Formattaki hatalar yüzünden tezlerden not kırıldığını herkes bilir. Siz yapmazsanız L^ATEX bu hataları yapmaz.
  


• Matematik formüllerin görünüşleri başka programlarla kıyas kabul etmez.
  


• ...ve aklıma gelmeyen, kullanmaya fırsatım olmayan daha onlarcası...
  

  
  

Kısacası L^ATEX denemeye değer, kullanmaya değer, yaymaya değer bir program. Tezimi yazarken bunu kullanıyor olsa idim, görünüş yerine içeriğe harcayacak çok daha fazla zamanım olacaktı.

---

Onur SAN
2008-02-15